Lue‘i ‘a e halanga fetukutuku ki ha hoko ‘a ha peaukula (Tsunami hīkoi)
Kapau ‘okú ke ‘i ha feitu‘u ‘oku pau ke fetukutuku ‘i ha hoko ‘a ha peaukula, ‘oku totonu ke ke fakahoko hano lue ‘ahi‘ahi‘i ‘o e halanga fetukutukú, pe ‘tsunami hīkoi‘. Ko ha tsunami hīkoi ko ha luelue ia te ke foua atu ai ‘a e hala ki he fetukutuku ki lotofonuá pe ki ha feitu‘u mā‘olunga hake.
‘I he peesi ko ‘ení
Ko e hā ‘a e tsunami hīkoi?
Ko ha tsunami hīkoi ko ha luelue ia te ke foua atu ai ‘a e hala ki he fetukutuku ki lotofonuá pe ki ha feitu‘u mā‘olunga hake. ‘Oku tokoni ‘a ho‘omou ‘ahi‘ahi luelue ‘i ho halanga fetukutuku ki ha hoko ‘a ha peaukulá ke manatua ai ia ‘e homou uouá ‘i he taimi ‘oku hoko ai ha me‘a, ‘o a‘u ai pe ‘i ha tu‘unga fakamafasia mo‘oni.
‘Oku tu‘u fakatu‘utāmaki kotoa ‘a Nu‘u Sila ki he hoko ‘a ha ngaahi mofuike mo ha peaukula. Ko ho‘omou ‘ahi‘ahi ko ia ‘a ho‘omou tsunami hīkoi ko ha founga faingofua ia kiate koe mo kinautolu ‘oku mou nofó ke mou ako ai ki he ngāue totonu ke fakahokó. ‘Ahi‘ahi ‘a ho‘omou lue ki he feitu‘u mā‘olunga haké pe lotofonuá ‘aki ha‘amou lue lalo pe heka pasikala.
Mā‘uloloa pe Mālohi, Mavahe Leva
Manatu‘i, Mā‘uloloa pe Mālohi, Mavahe Leva.
Tō, Malu‘i pea Piki Ma‘u kae‘oua kuo ‘osi ‘a e ngalulú. Tomu‘a malu‘i koe meí he mofuiké.
Ko ‘ene tu‘u pē ‘a e ngalulú, mavahe atu leva ki he feitu‘u mā‘olunga ofi tahá pe ki loto fonua ki he mama‘o taha ‘e ala malavá ‘o mavahe atu meí he feitu‘u ‘oku fiema‘u ke fetukutuku mei ai ‘i ha peaukulá.
Uike ‘o e tsunami hīkoi
‘Oku tu‘u ala tu‘utāmaki kotoa ‘a e ngaahi matāfanga ‘o Nu‘u Silá ‘i ha peaukula. ‘Oku faka‘ai‘ai atu ‘e he uike tsunami hīkoi ‘a e East Coast LAB ‘a e kakaí ke nau akoako pea ‘ahi‘ahi‘i ‘enau lue‘i honau halanga fetukutukú.
Ko e New Zealand ShakeOut(external link) ‘i ‘Okatopá ko ha toe faingamālie lelei foki ia ke ke ‘ahi‘ahi‘i ai ho‘omou tsunami hīkoi.
Vakai ki he uepisaiti ‘a e East Coast LAB ke ‘ilo mei ai fekau‘aki mo e Tsunami Hīkoi Week.
Founga ke ‘ahi‘ahi fakahoko ai ho‘omou tsunami hīkoi
Vakai‘i pe ‘oku tu‘u homou ‘apí, ngāué, akó pe feitu‘u fakataha‘anga ‘o e koló ‘i ha feitu‘u ‘oku fiema‘u ke fetukutuku ‘i he hoko ‘a ha peaukula. Palani atu ki ha hala ‘okú ne ‘ave hao atu kimoutolu meí he feitu‘u kuo pau ke fetukutukú. Palani atu ke mou lue lalo pe heka pasikala kapau te mou lava. ‘Oku ma‘u ‘e ho‘omou Kulupu Pule ki he Ngaahi Fakatamaki Fakatu‘upakeé ‘a e Potungāue Malu‘í ha ngaahi mape ki he ngaahi feitu‘u ke fetukutuku mei ai ‘i ha peaukula, pea mo ha fale‘i.
Fakakaukau‘i ‘a e feitu‘u te mou ō ki aí (pea fakapapau‘i ‘oku ‘ilo‘i ia ‘e he tokotaha kotoa pē ‘i ho fāmilí, telia na‘a ‘ikai ke mou ‘i ai fakataha kotoa). Ko e feitu‘u te mou fetukutuku ki aí ‘e ngali nai ko hamou kaungāme‘a pe fāmili ia, ko ia ai, fakapapau‘i ‘oku nau ‘ilo ki ho‘omou ngaahi palaní.
‘Ahi‘ahi‘i ho‘omou tsunami hīkoi mo ho fāmilí, ngaahi kaungā ngāué pe kaungā akó. Ko e uike tsunami hīkoi mo e ShakeOut ko ha ongo faingamālie lelei ia ke ‘ahi‘ahi ai. Kapau ‘oku ‘i ai ha‘amou monumanu lalata, te mou lava ‘o lue mo ia ‘i homou halanga fetukutuku ‘i ha peaukulá.
‘Ilo lahi ange fekau‘aki mo e peaukulá
Fekumi ki he me‘a ke faí kimu‘a, lolotonga mo e hili ‘a ha peaukula.
‘Ilo‘i ‘a e ngaahi feitu‘u ke mou fetukutuku atu mei ai ‘i ha peaukula. Vakai ki ho‘omou Civil Defence Emergency Management Group. ‘Oku ‘i ai ‘enau ngaahi mape ki he ngaahi feitu‘u ke fetukutuku mei ai ‘i ha peaukula pea mo ha fale‘i. Fakapapau‘i ‘okú ke ‘ilo‘i ‘a e feitu‘u ke ke ‘alu ki aí, tatau ai pē pe ‘okú ke ‘i ‘api, ‘i he ngāué pe ‘okú ke fe‘alu‘aki holo.
Tukuhifo ‘a e lau‘itohi fakamatala ‘a e East Coast LAB ki he tsunami hīkoi. Fokotu‘utu‘u ha lue lalo fakakomiunitī ‘i he halanga fetukutuku meí he feitu‘u ‘e ala uesia ‘e ha peaukulá (tsunami walk).
Tukuhifo ‘a e saati tu‘uaki ‘a e East Coast LAB ki he tsunami hīkoi. Fakahaa‘i ‘okú ke kau ki ai pea tokoni ‘i hono fakamafola atu iá.
Tukuhifo pea paaki ‘a e saati ko ‘ení. Fakapipiki takai holo ia ‘i homou ‘apí, ‘apiakó, ngāué pe ngaahi feitu‘u fakakomiunitií. Manatu‘i, kapau ‘oku Mā‘uloloa pe Mālohi ha mofuike, Mavahe Leva.
Ngaahi fa‘ahinga ‘o e fakatu‘utāmakí
‘Oku lahi ‘a e ngaahi fakatu‘utāmaki fakaenatulá ‘i Nu‘u Sila. Fekumi ki he me‘a ke faí kimu‘a, lolotonga mo e hili ‘a e fa‘ahinga fakatamaki fakatu‘upakē takitaha.
